Stefanus naltier lia mak ktorna agama watghudni gaini
71Noma imam lawna natiana Stefanus: "Stefanus, hya' maka ha rakota re raplola me rhala?"
2Stefanus nwalolla niwra: "Ina-ama ama-hyali, o'ta-mata hononmi. Awuaka lilili-mamuau pua mtiulan pa mitlina hya' mak a'ukota ri. La'a lerni la it upni-tgarni Abraham edonna ntawu pua la' ma'ta leta Haran, de Uplerlawna mak kdella tutullu-lolo'oni Nma Nakot la e' la' Mesopotamia liewnu Niwra: 3"Abrama! Mliergot la letmu-ruhunmu, multar wualia inmu-narmu. La mliaun la riy ornoha maka hota Atiutga tiy o'a."
4Noma Abraham nran lakni la Kasdim yapatni la Mesopotamia pa nwatitin la Haran. La'pa Abraham amni nmat nioma, Uplerlawna Nhopan pa Abrahama nla'a Israel yapatni di, maka ina-nara, o'ta-mata miy hononmi e mhiol lia di. 5La' ler de de, nohanna oke' mana Uplerlawna edonna Nala la Abrahama nwamueh'a. Mere Uplerlawna Enakot targa: "Hota la' tan die, de Agala la omuora duratmu-waitmu." Mere la' ler de Abraham nakleh ma't a'na. 6Noma Uplerlawna Nakot emkadilla e'a: "Hota o duratmu-waitmu rden la noha id de, emekneka riy mak klaunu pa rahulti-rahamra. La'a noh de mniotni, hota rodi plolli la ira, me rhopna-rli'iru, de edonna ral liwatnu-odawni yawahlani ne rnahora-rnala'a re, pa nahor tuw niana anni rahu wogata. 7Mere hota Agukmua hairi mak kwa'ata-kwa'ara hare. Ne hota irlergot la gen die pa rma rkola tieru-rawur nehla la A'u mai handi." 8La'pa Nakot emkade noma rhi' nana kniohlima la'a nnio'oni id la Abraham, de sunat. La'pa rayoria Isak wa dewade nmai pia lerni wo'awni na'nama Abraham nsunta. La'pa la la' lolol wa de Isak nsunta a'nani Yakop. Ne Yakop nsunta a'nani termida wehrani woru re, maka rweta la riy mak kadurit nana Yahudi mut riwnu-halli.
9Mak kadurit nana ita re, ralamni mehra la garni Yusup noma ra'olga. La'pa riy rwa'ata-rwa'ara la Mesir, mere Uplerlawna edonna Nolin lima-nwe'er ror la Yusup. 10Ne Nwe'er doinia la wutwutnu-kokgohonu. Uplerlawna Ntutrier lia reranni kiorni-matni rletni, pa la'pa maka yade' la rai gerni mana nayamkek la, me mak kagaur la hletan lawna mana nakwiet nana. Hade pede marna ornoha-wuhur orrai Firaun ralam kalwiedni la, pede ntut lia matni-nkew la ra'ani pa nla o'ta-mata id la Mesir, ne nodi plolli la ray Firaun atni-wa'arni nor wutga likatni nora mniotni honona.
11Nhorwua noma Mesira liewnu me nwewar walia Kana'an uhunu-ewatni de rehka-lar matmiati. It upni-tgarni yamananni nhorwua, 12pede la'pa ratlin de metma (gandum) etla Mesir, noma Yakop nhopan doinia a'nani, it upni-tgarni re, rla rawelia hande. 13La'pa rawali owa'an la re'eni wornu, dewade Yusup ntutga rupni la hyalli re. Noma Firaun na'nama natga la Yusup hyalli er walia. 14Noma Yusup na'enyat kot la amni Yakop, de niwra e' e nmormior mia'ta pa plet pa amni nora upni-a'nani, me duratni-waitni honona mak kden la Kana'an de rla' nek wa la'a Mesir. Yakop nora upni-a'nani honona re, de riy terampwo'itu wehrani wolima. 15Noma it upni-tgarni Yakop nor upni-a'nani rwatitin la Mesir, noma name'eta-na'anin lol wa, la la'pa lerni la Yakop nora it upni-tgarni rmat lia hande. 16Mere rodia pa rkenia la liena la Sikhem, la'a tniamin mat geni maka Abraham nawel niana la Hemor upni-a'nani mak kden la Sikhem.
17La'pa nhi'pa nwakriania lerni maka Uplerlawna Nano'targa la'a Abraham, de Yakop (Israel) upni-a'nani na'ititar rer lia liawanni. 18La'pa nmai wia hohoni de, dewade ray miaka edonna nat niohor ma'ta Yusup nhernu-nwau pua ntorna Mesir. 19La' ray die kniukamnu-tnio'mani de, ntot Yahudi re la klieratni. Enahora-nala'a it upni-tgarni, de nhopan pa it upni-tgarni re rhopliala papay mak na'nama ha rmor niana re la gera ralamni totpena rmati.
20La'pa nla'awa la' ler de, dewade rayoria Musa. Ne Uplerlawna ralamni Nal e'a. Noka Musa wolanni wotel lia amni limni ralamni. 21La'pa ta'en niana rlahu nana noma rla ranera, noka Firaun a'nani patke'a nlernana pa nhi'a la a'nani. 22Nhioli lieta-ilu wniehwa, lira-yatu krei-iskola hairi Mesir, de Musa nwatut lia rpa nat momuou honona. Me nhar lir maranni de watu poka-pah'a, ne nodi plolli pa nhi' hya'-hya' to'owa.
23La'pa Musa tuwnu anni terampwogata dewade ralma-riorni nko'i nana wniatroma la e nohwalli Israel mak kdella Mesira. 24Noma nhor tut niana plollola e nohwalli ida, de makden Mesir ida nahora-nala'a. Noma Musa nahankeran pa nwenna riy Mesir de, yoma nod niana e nohwalli de. 25La'a Musa wniarorni de, hota nohwalli re rat niohora, de Uplerlawna yala'ani la mak emkade totpena, e' ed mak kolin doini nohwalli re la wutwutu-kokgohu. Mere Musa hihi'ini-yapyapni de, hamamuamua la nohwalli re wniarorni-wnialaini. 26Repar dewade, Musa namkek nan owa'ana e nohwalli Israel woru rtepartarlia yawenna. Noma Musa nwaduran pa nla npolliohor rrora totpena rkalwieda. Musa nakot la re: "Hei, mimrio' de, riy id nor hyalli. Hya'a nrei pia mrio' miwo'ora?!"
27Mere riy mak kohma mutwualli ida notil doinia Mus la' wali, na'nama nakot la Musa: "Oi! He' ed maka kran o' la o'tani pa omuodi plolli me mpuolliohor ami?! 28Yanhi'pa omiwra mpunu-mpuenan owa'an a lia dodo'ondi, pa emekwalia wonyira ompuenna riy Mesir dena?" 29La'pa Musa natlin nana hya' maka ha nakota de, dewade Musa nawlar lia Mesir pa nla'awa Midian yapatni. Nden nek la hande emekneka riy mak klaunu, pa nahulti-nahamra pa nmehlima, ne nlernana a'na riy woru.
30La'awa anni terampwogat wa dewade Uplerlawna hopopanni-lili'irnu ida nmaiya Musa la wo'orletna-kawurloini mak rehgorgorga wo'or Sinai. Uplerlawna hopopanni-lili'irnu de, nden la ai mormiori ralamni, de ai miormiori miak kden la ahla ralamni. 31Musa ema rtaplelleltarga pa namkeka hade. Noma nla nwakriania totpena namkek kalwiedweda hade de hya'a de. Edon nalo'on wali ne, Orgahi-Orha'a Nhar lirni la Niwra: 32"Uplerlawanmu A'g inhatti!*Ayat di la'pa rlernohora kata demi kata de emkadi: Uplerlawna A'g inhatti! Upmu-tgarmu Abraham, Isaka, Yakopa Uplerlawanni A'u." Musa natlin hade, dewade mtatande nekpa ndiwra-nda'ala genni, pa nahmena namkek la Uplerlawna mak kden la ahla mak ai ha na'an la ralamni de.
33Edon nalo'on wali ne Orgahi-Orha'a Nhari owa'an lirni: "Muo'lu dioinia lakmu wniowni della. Yoma gen miaka omuprir lia de, Uplerlawna mounu-wahrani etla hande. 34A'g umkek reria u'pu-a'nu makdena Mesir e rlului-rnurnuhru nohora yamukni-yama'alli. Utlin oleka polpuollu-wakwakni, pede Agerun la heyanan pa Agolin doin ir la wutwutu-kokgohu. Mai pia omlia muwal lia Mesir la dodo'ondi memna."
35Ama-hyal miy re, mitlina. Mus di, riy Israel re edonna rtelan nana-raut nana oleka la' ler maka riy maroro'a re rawo'ora, ne rwayotlia pa rakot la: "Oi! He' ed maka kran o' la o'tani pa omuodi plolli me mpuolliohor ami?!" Mere la' e' nanpena Uplerlawna Ntutga rupni emeka E hopopanni-lili'irnu mak kden la ruwnu-ahla maka ai ha nmormior lia, pa Nhopna e nla' o'tani me namori-nalewna. 36Mus de, ed mak kla o'tani pa nodgiota hairi Israel pa rlergot la Mesir me nhi' to'a hihi'ini-yapyapni mak riy edonna ramkek taru mak ktutga Uplerlawna rurni-laini, nhi'nande riy ema rtaplelleltarga la Mesir, me la Hletan Mermera, ne la' walia wo'orletna-kawurloini, pa nalo'on nana anni terampwogata.
37Mus wal pia ed mak kakot la hairi Israel niwra: "Hota Uplerlawna Nal owa'ana riy id tiy miy, de makwohorulu-ktatrulu maka ha rwalir niana la miy orgahami emekwalia Uplerlawna Nwalir niana a' di." 38Musa nanpena ed mak kora hairi Israel re la'pa rawoka la wo'orletna-kawurloini ne mak kor Uplerlawna hopopanni-lili'irnu rwahauru la wo'or Sinai. Nhor nioka Musa nakot E lirni la it upni-tgarni re wali. E' ed mak Uplerlawna Nala kot mak kodia mormiori-dardiari pa enakota mai ita.
39La' emkade ho'mana it upni-tgarni re edonna rtelan nana-raut nana Musa lirni-tunnu. Rwayotil Musa, ne riwra rawal lia Mesir. 40Hade pede rakot la Harun: "Haruna, mukoki-muyapi nieka uplera-upmati marna-ornoha mai ami, totpena amkolla pa nmeh'a nodi ami. Yoma amaplin niohora de, Mus de mak kodi am pia mlergot la Mesir, de etla walli meni." 41La' hade pede rna'ona la rhi'a uplera-upmati ida, de rtot nohora sapi a'na pa nhi'inde rodia nhioi-tniani la. Ne ramuki-rahepur nohora ir limni enni de. 42Noma Uplerlawna Nhur dioinia rpa Nhoitio'or la re, pa rwatniar la heyanan pa rpol lia wunu-rwak la lera. La' hade de, plol meman la maka ha rhorat targa la makwohorulu-ktatrulu pukni ralamni de emkadille:
"Oi Israel miy re! Miy mkiok pipi-mriotan duma, me mhioi-mtiania la anni terampwogata mak ha mdiella wo'orletna-kawurloini de, mere edonna mial hare mai A'u.
43Rom ku'a (kemah) atiehra mak kwawa Moloka ed maka miodia pa mimniair de, nor wutga atiehra wtiona, de uplermu mak kwaw Refan. Miy mieh'a neka mhi' hare totpena mhioi-mtiania. La hade pede hota Agolin doin miy lia pa arwalmi rod miy lia gen olietlet memna la Babel."
44Uplerlawna romni (Kemah) maka nhi'inde Uplerlawna Nlola pa Nmai lia it upni-tgarni, de Kemah mak kden la wo'orletna-kawurloini. Uplerlawna Nhopna Musa nariria Kemah de, de nlernohora hya' maka Uplerlawna Nhi'a me Ntutg olek la Musa pa Musa nod niohora. 45Nhorwua noma it upni-tgarni rodia Kemah de pa rlol meni-meni to'a pa la' lerni la it upni-tgarni rora Yosua de, rod nieka de la' pa rwarui niana it nohoni di, la'a hairi-hairi maka Uplerlawna Ndi'na-nlo'wa la ir gaini ralamni. Kemah de nden nek la pa, mai pia Daud tuwnu nlernana. 46Uplerlawna ralamni nala Daud, pede Daud nwak la Uplerlawna totpena enhi' walia roma-krei id la Uplerlawna maka Yakop nor upni-tgarni ha rkola tieru-rawur nehla la de. 47Mere Salomo ed mak kariria roma-krei die.
48Mere Uplerlawna mak kden la tutullu-lolo'oni edonna Nhol lia rom maka rimormiori rhi' nana yoma la'a makwohorulu-ktatrulu lirni la'a Puka ralamni niwra:
49"Uplerlawna lirni nekane emkadilla: A liwange'nu de nawniau lia Ilyamou-Watyatoha, ne A lia'aru de nhapar reria noh marna. Ne hya' rom ed maka miwra miriria mai A'u?! Hota la' gen mieni ed mak Adien la?!
50Miplinga de, Amueh'a ed mak kakoki-kayap niana penpuenu-tetema rina?!"7:1 Yesaya 66:1-2
51Oi! O'ta tehra-tlinnon kerna etla' miy, hota taken niana mitlina-mitailia Uplerlawna lirni-tunnu. Uplerlawna Nhar lirni mere tlinmi rahniodla pitu. Mikot oleka miwra a' di mak kapolu-kaliella (kwohora-kweyata) Uplerlawna roma kreini me Musa deullu-tatarni. Mere hota miy mieh'a miora upmi-tgarmi mlia'a lir ida, pa edon mitlin la Uplerlawna Nhiw Lululli. 52Miy upmi-tgarmi rhi' yatyat la makwohorulu-ktatrulu honona mak kmai re. Hare mana rwen oleka maka Uplerlawna Nhopan pa rma rakot nohora la'a hota Uplerlawna Hopopanni Ploloi-Plele'era ida Nmai. Mere la'pa Nmai wia noma miy miala la makden Yahudi atia'a pa mpienna. 53Uplerlawna hopopanni-lili'irnu rma rakot oleka la'a deulu-tatra maka Uplerlawna Nakota-nalde'et taru, mere miy edonna mliernohora honona re."
Ral watu ra rwatliewria Stefanus
54La'pa o'ta-mata mak ktorna agama watghudni re ratlin targa hya' maka Stefanus nakotkota re edonna rla' nana ir ralamni, dewade rahankeran doin la pa rhoktemna Stefanus. 55Mere Uplerlawna Nhiw Lululli Nodi plolli la Stefanus pa nwatniar la lyanti, ne namkek de de hititni-repreparni nle'lu reria Uplerlawna, ne Yesus Naprir rier lia gen tiutulu la'a Uplerlawna walli malganna. 56"Mimkek ee! A'g umkeka Ilyamou-Watyatoha ema rhar dioinia, me Rimormiori A'nani de Ntutrier lia Uplerlawna walli malganna."
57O'ta-mata re ral okarni ra rhodla tlinni na'nama polpuolu-hawaunia, rhaul temna pa rtorna Stefanus. 58Rte'la la Stefanus pa rnunia la letlawna to'orni, na'nama ral watu ra rwatliewria. Riy maka dodo'ona rtutrier niohora pa rodia lira wotwotar la Stefanus la o'ta-mata re, ro'lu ir rain plalahwani, pa rala la tuwari ida namkek rer lia. Tuwar die nanni de Saulus.
59Ertepartarlia Stefanus wniatliewurnu mere Stefanus npol lia Yesus: "Orgahi-Orha'a nee! Yesus e! Mhuoi limmu pa Muala a arnu." 60Noma nwaltior pa nhaun la Orgahi-Orha'a niwra: "Orgahi-Orha'a nee, yana Mpuahla mak khi' a'u ri do'oni-halli." La'pa nakot emkade dewade nwaran doini aranni.

*Ayat di la'pa rlernohora kata demi kata de emkadi: Uplerlawna A'g inhatti!

7:1 Yesaya 66:1-2