Dehet Dais Banan Muding Markus in dula ka
Muik dehet banan mesa, man Markus dulan nol dalen kolo isi, ta un le nahdeh atuli lia. [Ngat totoang mana, man Markus in dula ngas se Peta 1, ne buku li klupu ka].
Asii man dul buk nia? Dulan se ola ka? Nol dulan blingan na?
Se Buk nia lam, muik in tek nuting asii man dul buk nia lo. Mo muid sejara grija la lam, kilan deng abad dua la, muik tulu in kil grija mes dul noan, Markus man dul buk nia, muding Petrus in dehet ta. Markus ngaal didang nga Yuhanis Markus (ngat se Dehet deng Aan in Nutus sas 13:13). Un baab ne Lamtua Yesus ima-ii at hnguul dua kas lo.

Muid atuil in tana ngas sam, Lamtua Yesus Dehet Dais Banan muding Markus sia, muik muna deng buk injil tenga las(nataka le dulan se taon 55-65M). Buk Markus si daid buk in daen dui deng Matius, Lukas nol Yuhanis. Muid grija las in nuil-nola ka lam, Markus dul un buku li se kota Roma.

Tasao le Markus dul buk nia?
Un in situ ka ne injil Markus 1:1. Markus le tulu bel taad noan, Yesus nam mo atuil biaas tuun lo, molam Un nam kon Ama Lamtua Allah Ana. Nol Un nam mo Kristus, Atuling man Ama Lamtua hid son le belen maa ka.

Undeng na le Markus nahdeh deng in hua Lamtua Yesus sa lo, Un in tene maa ka lo, Un uma la lo, Un in-aman nas lo, nol dasi-dais didang ngas lo. Molam dul deng Lamtua Yesus in lako-daek Un osa la ka, Un in mate le nuli pait ta, nol Un in sake pait lako sorga ka!

Buk ni dul deng asa la?

Se buk ni, Markus noken Yesus nini ngala tilu, le tulu bel noan, Un na mo suma atuil biaas tuun lo. Ta Un na mo

  1. Ama Lamtua Allah Ana(Markus 1:11, 9:7, 15:39)
  2. Kristus (Mesias)(Markus 1:1, 8:29, nol bangong tenga las pait)1
  3. Atuling Baktetebes sa
Markus in noken Yesus noan Atuling Baktetebes sa ka elia:

Se in dula dehe lam, Yesus daid atuli, banansila el atuil man Un le beles boa-blingin nas kon (Ibrani 2:17). Un koon-mali neta (Markus 3:5, 10:14). Un nangan muun naseke neta (Markus 8:12, 17-21). Un herang neta (Markus 6:6a). Un kaing net Petrus (Markus 8:33). Un baet net atuli, undeng oen dai parsai lo (Markus 9:19). Un nataka kam ngele isi, nol dalen na susa (Markus 14:33-34). Un dalen kasiang nol atuli (Markus 1:41, 6:34, 8:1-3, 10:21).

Mo se in dula deeh didang pait tam, Un kil dehet dais banan na, (Markus 1:14-15,34, 35-39). Un muik kuasa le tao banan atuil in tom ili ngas (Markus 1:32-34, 3:7-12, 5:24-34), Un nulut soleng uikjale (Markus 1:21-27, 5:1-20), Un kose soleng atuli li in kula-sala ngas (Markus 2:1-12). Un tao len na nol angin tuan na le daid ete (Markus 4:35-41). Un bel atuil in mate ngas le nulis pait (Markus 5:22-24, 35-42). Nol Un mate, mo hidi na lam Un nuli pait (Markus 15:6-16:20).

Buk ni lalan in dula ka elola la?
1. Lamtua Yesus lii-lau se Galilea nol maan tenga las kon1-10
A. Dehet Banan laih hmunan na1:1-13
B. Yesus lii-lau se Galilea nol maan tenga las kon1:14-9:50
C. Yesus nol Un ima-ii las lakos bus el Yerusalem10:1-52
2. Yesus in se Yerusalem ma11-16
A. Yesus tom in susa-daat, nol Un in mate ka11:1-15:47
B. Yesus in nuli pait ta16:1-8
C. (Buk ni in dula puis mesa la)16:9-20
D. (Buk ni in dula puis dua la)16:9-10
1Muik ngala mes pait taung Yesus, na ka Laih Daud in hua-koet (Markus 10:46-48, 12:35-37). Atuil Yahudi las totoang tana noan, Laih Daud in hua-koet ta mo Kristus.