Oen nuting bel Isak bihaat le sapa
241Abraham umur ra blatas didiin un blalan isi. Nol AMA LAMTUA kon doh un babanan, hidim belen nuil nol liis-lasa. 2-3Abraham muik atuil in parsai mesa, man dake-mana un hmukin nas totoang. Oe mesan na, Abraham haman una, le tekan noan, “Hii babanan ne! Auk nodan ku le sumpa in mate*Dais Ibranin nam, “Tapa ku imam ma se auk pangang dola kia.” Un nahin na noan, sumpa in mate. nini AMA LAMTUA ngala ka, na Lamtua Allah man koet apan-dapa ku nol apan-kloma kia ka, noan, ku boel kat tana-bihaat deng atuil Kana'an nias, le neleng daid auk anang Isak sapa deken. 4Mo ku musti lako se auk dale in dadi kua, se auk pail-kakang nguas. Ku nuting tana-bihata mes se nua, le kil nolan maa bel auk anang ngia, le halin nam daid un sapa.”
5Kon atuling man Abraham in parsai na keket noan, “Banan ama! Mo eta tana-bihatang na dai maa muid se ia lo kam, taon elola la? Eta ela lam, auk musti kil nol ama ana ki laok saap se ua tukun tia tam?”
6Abraham siut noan, “Ku nangan babanan! Taon elola kon, ku boel kil nol auk anang ngi laok se ua lo! 7Nangan, ta AMA LAMTUA in kil kuasa se apan-dapa kua ka, nol puting auk son deng auk ingu-dale ka, hidim kil nol auk maang pes se dale nia. Un kon butu-kil in hida nol auk son noan, ‘Mam Auk bel dale ni totoang se ku in hua-koet tas.’ Tiata ku lii-tiud deken. Ku laok tukun. Ta mam Ama Lamtua lok Un ima-ii deng sorga le maa sai lalan bel ku, halin ku tutnaal tana-bihatang, man le daid auk anang ngi sapa ka. 8Mo etan tana-bihatang na dai muid ku le maa se ia lo kam, ku puti deng in sumpa nia. Taon elol kon, ku boel kil nol auk anang ngi laok se lu deken.”
9Kon ata in parsai na nikit in sumpa nol Abraham noan, mam un daek muid totoang Abraham in koma ngas.
10Kon nam ata na huil nal unta hngulu. Hidim un sakeng sa-saa leko-banan si-sii laok se unta nas dapas. Halas-sam un bok lako Nahor kota la, kota Mesopotamia.Se dais Ibranin nam maan na ngala Aram-Naharaim . Halas ni, maan na muik ne Siria suu blain.
11Tiata un lako lius se kota na kon, un nol un unta las teen in kae ka se kota la suut ta, dani nol ui in kali mesa. Dedeng na, lelo la hat son, tom nol tana-bihata las in laok naus ui se ui in kali na. 12Kon nam, Abraham ata in parsai na kohe-kanas noan, “LAMTUA man auk tuang Abraham Lamtuan Allah. Tulung sai lalan bel au, le halin nam auk lalan ni haup in banan. Tulu bel auk tuang nga Ama Lamtua dalen banan na, nol nangan un in hid nol auk son na. Tiata nang le halin nam auk tutnaal bihatang in le saap nol Isak ka. 13Ama Lamtua, auk dil ne ui in kali ki suut tia. Tana-bihaat in deng kota ni ngias maas naus ui se nia. 14Tiata auk in nodan ni elia: Eta auk aa nol tana-bihata mes noan, ‘Baat-ana! Tulung niung ku bliu' ui la le bel auk niun buit le.’ Eta un siut noan, ‘Maa ninu ama! Nol nang le hidim auk ninung bel ama unta lias kon.’ Eta ela lam, na daid tada noan, tana-bihatang na man Ama Lamtua hulin son, le daid Isak sapa! Nol taad in ela ka, man auk tanan noan, Ama Lamtua tulu Ku in banan na son, bel auk tuang Abraham.”
Abraham ata ka tutnaal Ribka
15-16Un kohe-kanas hidi bii kam, tana-bihatang mes maa. Un ngala Ribka. Un na mo Abraham palin Nahor nol un sapa Milka upun. Ribka ama ka, ngala Betuel. Ribka na mo leok isi, nol un kon haat-ana nabale. Maa lius kon un niu laok napiut el ui in kali ka dalen, le nisi un bliu' ui la, hidim saek pait maa.
17Un sake maa lius se dapa ka kon, Abraham ata ka lail lako el una, le nodan noan, “Baat-ana. Tulung bel auk niun bubuit le.”
18Kon tana-bihatang na siut noan, “Maa ninu baki.” Hidim un niung un bliu' ui la laba-laba, le bel Abraham ata ka ninu. 19Niun hidi kon tana-bihatang na tek noan, “Nang le hidi kam auk naus ui le bel baki unta las niun didiin silis.” 20Hidim un laok doan ui lisin na se hmukit tas maan in ninu ka. Hidi nam un lail niu-saek le naus ui deng ui in kali ka, le ninung unta las totoang didiin silis. 21Abraham ata ka dil ete tuun, le ngat nakekeon tana-bihatang na in dake ka. Un nanga-nangan noan, “Tana-bihatang man Ama Lamtua in huli ki nia te?”
22Unta las totoang niun didiin silis. Kon nam, ata na kat ante mea in pake se ilun na, le tain bel tana-bihatang nga, nol un kat lit mea apa mesa, le naen laok se un iman nas duas.Dais Ibranin noan ‘ante mea in pake se ilun na ngele na steng syekel (na gram eneng)’. Hidim, lit mea dua nas ngelen na ‘syekel hngulu (tatai nol gram ngatus hngul aat)’. Hmunan nu bihaat Yahudi las taom pake ante lam, se ilun. 23Hidim un ketan noan, “Baat-ana, ku amam ma ngala asii la? Eta tade kam auk nodan le nining tahang se baat-ana ama ka uma.”
24Kon tana-bihatang na siut noan, “Auk amang nga ngala Betuel. Auk upung biklobe la ngala Nahor, nol auk upung bihata la, Milka. 25Se kaim uma lua lam, muik maan in nini nola, le bel bakis totoang. Nol bluan kon mamo, le nalo baki hmukit tias.”
26Hidi kon ata na suda le todan-lahing se AMA LAMTUA. 27Un aa noan, “Naka Ama Lamtua! Ta un sai lalan bel auk son, le didiin auk esang tutnaal nol auk tuang Abraham, kaak-palin nas nenan se ni son. Nini ela, Ama Lamtua tulu Un dalen banan na bel auk tuang Abraham son, nol daek un in hid auk ka le daid son.”
28Hidi nam tana-bihatang na lail pait laba-laba, le nahdeh bel un uma isin nas totoang, deng asa man in daid son na. 29-30Ribka blanen na, ngala Laban. Nikit un net mea kas nol ming Ribka in dehet ta kon, Laban lail puti laba-laba, le lako tutnaal nol ata man dil nabael nol un unta las dani se ui in kali na ka. 31Kon nam Laban aa noan, “Baki! AMA LAMTUA pela-noen baki nol boa-blingin maa lius se ia son. Tiata dil se likun ni deken! Maa le laok se kaim uma lua. Kaim muik maan son. In kaa taung baki unta las kon mamo.”
Abraham ata ka taam nodan Ribka
32Hidi kon Abraham ata ka laok muid Laban, le taam lako se Betuel uma. Hidim Laban nol un nenan nas niung hulung sa-saa man ata na in sakeng se unta las dapa ngas. Hidi nam, oen nol unta nas laok nalos bluan. Oen kon kil ui le halin ata na nol un atulin nas boe iin. 33Oras oen mana in kaa se mija la ka, ata na tek noan, “Kaim le kaa son nia, mo bel auk dola le auk tek napat dehet mes le.”
Kon Laban siut noan, “Baki dehet tuun lako.”
34Kon un tekas noan, “Auk nia mo mi upun Abraham ata. 35AMA LAMTUA bel hangun mamo isi son, bel auk tuang nga, didiin un muik isi. Ama Lamtua belen lil-mea, lil-muti, ata biklobe nol bihata, nol hmukit mamo-mamo, banansila el: aus-sapi, unta, keledai, laen nol lae-blai. 36Oras auk tuang ngas duas blalan son kon, maam Sara hua bel tuang Abraham tana-ana biklobe mesa. Mam un man sium tuang Abraham pusaka las totoang. 37Tiata tuang Abraham lok auk le sumpa noan, ‘Ku boel kat tana-bihata deng Kana'an, le neleng bel auk anang Isak halin sapan deken. 38Mo ku musti kat tana-bihaat deng auk nenan nas esan, le belen daid un sapa.’
39Kon auk ketan auk tuang nga noan, ‘Eta tana-bihatang nga dai muid auk lo kam, taon elola la?’
40Ta un siut noan, ‘AMA LAMTUA man auk muid Un in koma ka tutungus sa, man mam lok Un ima-ii deng sorga, le maa sai lalan bel ku, halin ku haup tana-bihata mes deng auk nenan esang ngas, le daid auk anang ngi sapa. 41Mo eta auk nenan nas dai le sao bel tana-bihatang na maa se ni lo kam, ku puti deng in sumpa nia.’
42Tiata apin auk maang lius se ui in kali kua ka, auk kohe-kanas se auk daleng ngi noan, ‘LAMTUA, man auk tuang Abraham Lamtuan Allah. Tulung sai lalan le halin auk lalan ni haup nahin banan. Nang le auk tutnaal bihatang in le saap nol Isak ka. 43Ama Lamtua, auk dil ne ui in kali ki suut tia. Tana-bihaat in deng kota dalen nuas maas naus ui mo nia. Tiata auk nodan elia: Eta auk aa nol tana-bihata mes noan, “Baat-ana, tulung niung ku bliu' ui la le bel auk niun bubuit tia.” 44Eta un siut noan, “Maa ninu ama! Nang le hidim auk ninung bel ama unta lias kon.” Eta ela lam, na daid tada noan, tana-bihatang na man Ama Lamtua hulin son, le daid auk tuang muda, sapa ka!’
45Auk kohe-kanas hidi biim, baat-ana Ribka maa lius son, kil nol un bliu' ui la, le naus ui deng ui in kali ka. Nikit un naus ui le saek pait maa bus el dapa ka kon, auk nodan noan, ‘Baat-ana, bel auk niun buit le!’ 46Kon un niung un bliu' ui la laba-laba, le tek noan, ‘Baki! Maa ninu! Nol nang le hidi kam auk ninung bel baki unta las kon.’ Kon nam auk ninu, nol auk unta las kon haup in ninu.
47Hidi na kon, auk ketan noan, ‘Baat-ana ama ka, ngala sii la?’
Kon un siut le tek noan, ‘Auk amang nga, ngala Betuel. Auk upung biklobe la, ngala Nahor nol auk upung bihata la, ngala Milka.’ Hidi kon, auk pake belen ante se un ilu ka, nol nae belen lit mea apa mes se un iman nas.
48Hidi nam, auk suda le todan-lahing se Ama Lamtua noan, ‘Naka Ama Lamtua! Ta Un sai lalan bel auk son, didiin auk tutnaal esang nol auk tuang Abraham nenan nas se ni son. Nol auk kon tutnaal tana-bihatang man le daid auk tuang muda Isak sapa-bihatan na, esang son.’ 49Tiata elia, eta amas tade le tulu amas in namnau ka bel auk tuang Abraham mam, tek auk nol langa-langa tuun. Mo etan lo kam, tek langa-langa kon lako. Le halin nam auk tana, noan auk musti tao elola.”
Ribka nenan nas sium in hili-leken na
50Ata na dehet hidi kon, Laban nol Betuel siut noan, “Eta AMA LAMTUA ator ela son nam, kaim aa elol pait ta. 51Baat-ana Ribka mo nia, tiata kil nolan lako tia. Nang le un daid upung Abraham nalen, muding asa man AMA LAMTUA in ator hidi son na.”
52Ming ela kon, Abraham ata ka suda bon na lako huud se dale, le nodan mamo-mamo se AMA LAMTUA. 53Hidim un kat puting sa-saa lil-mea, lil-muti, nol kai-baut in pake leko-leko sii, le bel Ribka. Un kon bel Ribka kakan nas nol ina ka, sa-saa in osa-osa sii. 54Hidi na kon Abraham ata ka, nol un atulin nas daad le kaa-niun el fesat mesa. Kaa hidi kon, oen ninis se las. Ola oskaong le oen hangus kon, ata na tek um lamtua ka noan, “Auk nodan le eta bole lam, kaim pait lakom auk tuang ngu tia.”
55Mo Ribka kaka ka nol ina ka tek noan, “Mi le bok lakom laba-laba le tao saa la? Tahang le Ribka daad nol kaim buit pait lelo hngulu ta saa ela. Hidi na lam, mi kil nolan lako tia.”
56Mo ata na siut noan, “Eee, tahang auk deken! Ta AMA LAMTUA tulung auk son, didiin auk tutnaal auk tuang muda ka sapa ka son. Tiata mamas sao kaim tuun tia, le halin kaim pait lakom le lapur kaim tuang ngu napat le.”
57Kon oen siut noan, “Elia! Maa le kit ketan se Ribka esa tuun. Le un in koma ka elola la?”
58Kon oen haman Ribka le ketan noan, “Ribka! Ni hii ne ku in koma. Ku tade le muid nol atuil nias meman, tamlom elola la?”
Un siut noan, “Auk tade le lakong meman.”
Isak duas Ribka sapa
59-60Kon nam, oen sao Ribka nol ata bihaat man in doha-tinang un deng lolo un ana bii kua ka, le lakos nol Abraham ata ka, nol un atulin nas. Oen aa le bel Ribka hangun noan, “Ribka! Kaim nodan le Ama Lamtua bel ku hua mamo-mamo, le halin ku in hitu-hoen nas daid atuli lihu-lihu. Nol kaim kon nodan le ku in hua-koet tas tao tehen musu-mus in labang nol one ngas!”
61Hidi na kon, Ribka nol un ata bihata la mana nakbuan oen kai-batu las, hidim oen saek unta, le bok lakos meman muid Abraham ata ka.
62Isak daad se dale Negeb. Dedeng na, un halas-sam pait deng ui in kali Beer Lahai Roi. 63Leol-hat mesan na, un puti deng hlepe la, le lako-laok nuting angin. Kon un botas le ngat tam, un net unta las laok maas.
64Nikit Ribka ngat net Isak kon, un niu lalaba tuun deng un unta la. 65Hidim un ketan Abraham ata ka noan, “Baki! Biklobeng in laok maa mo nua ku asii la?”
Ata na situn noan, “Na auk tuang muda ka na!” Kon Ribka kat un hlimut ta le bua kele sila ka.
66Hidi nam, ata na lapur totoang bel Isak. 67Kon nam Isak nol tamang Ribka lako se un ina ka hlepe la, le oen duas sapa. Isak namnau Ribka ana lo, tiata un dalen iil isi lo son, nol un ina ka in mate ka.

*24:2-3: Dais Ibranin nam, “Tapa ku imam ma se auk pangang dola kia.” Un nahin na noan, sumpa in mate.

24:10: Se dais Ibranin nam maan na ngala Aram-Naharaim . Halas ni, maan na muik ne Siria suu blain.

24:22: Dais Ibranin noan ‘ante mea in pake se ilun na ngele na steng syekel (na gram eneng)’. Hidim, lit mea dua nas ngelen na ‘syekel hngulu (tatai nol gram ngatus hngul aat)’. Hmunan nu bihaat Yahudi las taom pake ante lam, se ilun.